Nadciśnienie u kota i psa – czym grozi, co badać i jak zadbać o profilaktykę?

Czy wiesz, że prawidłowe ciśnienie krwi u psów i kotów nie powinno przekraczać 140 mmHg? Niestety, zdarza się, że ta wartość jest znacznie wyższa – a to może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Dlaczego nadciśnienie jest niebezpieczne?

Podobnie jak u ludzi, wysokie ciśnienie u zwierząt może uszkadzać ważne narządy, takie jak serce, nerki, oczy czy mózg. W medycynie określa się je skrótem TOD – target-organ damage (uszkodzenia narządów docelowych). Niestety, większość z tych zmian jest nieodwracalna.

Nadciśnienie a wzrok – pierwsze objawy

Jednym z częstszych i niestety dramatycznych objawów nadciśnienia, szczególnie u starszych kotów (powyżej 7. roku życia), jest nagła utrata wzroku. Do uszkodzeń oczu mogą należeć m.in.:

• krwotok do przedniej komory oka (hyphema),
• obrzęki i krwotoki siatkówki,
• odwarstwienie siatkówki.

Właśnie z takim problemem opiekunowie najczęściej zgłaszają się do lekarza – a przyczyną bywa bardzo wysokie ciśnienie, często przekraczające nawet 200 mmHg!

Jakie są poziomy ryzyka?

Amerykańskie Stowarzyszenie Lekarzy Weterynarii Specjalizujących się w Chorobach Wewnętrznych (ACVIM) opracowało skalę ryzyka uszkodzeń narządów w zależności od wartości ciśnienia krwi:

• < 140 mmHg – ryzyko minimalne
• 140–159 mmHg – ryzyko niskie
• 160–179 mmHg – ryzyko wysokie
• ≥ 180 mmHg – ryzyko bardzo wysokie

Jak widać, problemy zaczynają się już przy wartościach powyżej 160 mmHg. A im dłużej ciśnienie utrzymuje się na wysokim poziomie, tym większe zagrożenie dla zdrowia zwierzęcia.

Skąd bierze się nadciśnienie u zwierząt?

U psów i kotów nadciśnienie najczęściej jest wynikiem innych chorób, tzw. chorób podstawowych. Najczęściej są to:

• przewlekła niewydolność nerek,
• nadczynność tarczycy (szczególnie u kotów),
• choroby nadnerczy (np. zespół Cushinga),
• cukrzyca,
• choroby serca.

Dlatego w przypadku wykrycia nadciśnienia, kluczowa jest diagnostyka przyczynowa – leczenie objawowe to za mało. Bez znalezienia i opanowania choroby podstawowej, rokowanie może być dużo gorsze.

Czy można zapobiec nadciśnieniu?

Tak – w dużym stopniu. ACVIM zaleca, by u zwierząt powyżej 8. roku życia mierzyć ciśnienie krwi minimum raz w roku. To proste, bezbolesne i całkowicie nieinwazyjne badanie – odbywa się podobnie jak u ludzi, poprzez założenie mankietu na łapę lub ogon.

Uwaga: stres może zawyżyć wynik

Wizyta u weterynarza bywa dla zwierzaka stresująca, a to może chwilowo podnieść ciśnienie. Dlatego warto wcześniej umówić się na konkretną godzinę i zminimalizować czas oczekiwania w poczekalni. Lekarz wykona pomiar przed jakimikolwiek innymi zabiegami – tak, by wynik był jak najbardziej wiarygodny.

Co jeszcze warto badać?

Poza pomiarem ciśnienia warto regularnie wykonywać:

• badania krwi (profil nerkowy, tarczycowy, glikemia itp.),
• USG jamy brzusznej.

Twój lekarz weterynarii zleci odpowiedni zestaw badań na podstawie dokładnego wywiadu i badania klinicznego.

Nadciśnienie to cichy wróg – długo może nie dawać żadnych objawów, a gdy się pojawią, często jest już za późno, by odwrócić skutki. Dlatego tak ważna jest profilaktyka: regularne wizyty kontrolne, badania krwi oraz pomiary ciśnienia, zwłaszcza u starszych zwierząt. Zadbaj o zdrowie swojego pupila – on nie powie Ci, że coś jest nie tak.

 Fot. Charcik włoski z prawym okiem wypełnionym krwią (hyphema) wtórnie do nadciśnienia.

‍